Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP) tarafından yayımlanan Kara Rapor 2024’e nazaran, göğüs kanseri riski ile hava kirliliği ortasındaki ilişki giderek daha besbelli hale gelmektedir. Rapor, Türkiye’de göğüs kanseri sıklığının 40 yaşından sonra süratle arttığını ve genç yaşta bile görülebildiğini vurgulamaktadır. Bu durum, hava kirliliği ve göğüs kanseri ortasındaki ilgiyi araştıran bilimsel çalışmaları daha kıymetli hale getirmektedir.
EGZOZ DUMANI SOLUMAK GÖĞÜS KANSERİ RİSKİNİ ARTIRIYOR
Ekogenetik ve Etraf Sıhhati Merkezi araştırmacılarından K. W. Reding ve takımının yaptığı çalışmaya nazaran, nitrojen dioksite (NO2) maruz kalan bayanlarda, hormon reseptör müspet göğüs kanseri riskinin %10 arttığı tespit edilmiştir. NO2, dizel yakıt egzozunun bir bileşeni olup, bilhassa trafik yoğunluğu yüksek bölgelerde yaşayan bireyler için değerli bir risk faktörüdür.
ABD’de yapılan bir meta-analiz çalışmasında, A.J. White ve arkadaşları, NO2 ve NOx düzeyleri ile göğüs kanseri riski ortasında güçlü bir ilişki bulmuşlardır. Trafik kaynaklı hava kirleticilerin, bilhassa büyük kentlerde yaşayan bayanlar üzerindeki tesiri epeyce dikkat caziptir ve bu durum, daha sıkı çevresel düzenlemelerin gerekliliğini gündeme getirmektedir.
Avrupa Tıbbi Onkoloji Derneği (ESMO) Kongresi’nde sunulan bir çalışma, mesken ve iş yerinde hava kirliliğine maruz kalan bayanların göğüs kanseri riskinin arttığını göstermiştir. Bu bulgu, sırf dış ortamda değil, kapalı alanlarda da hava kalitesinin ehemmiyetini vurgulamaktadır. Yeterli havalandırma sistemleri ve hava filtrelerinin kullanımı, bu riskin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Bilimsel çalışmalara nazaran, kanserlerin önlenmesi için kirliliği azaltmak kritik bir adımdır. Kara Rapor 2024’te de vurgulandığı üzere, sağlıklı bir etraf sağlamak, kamu sıhhati açısından yaşamsal kıymet taşımaktadır. Avrupa Birliği’nin ince partikül husus (PM2.5) ve azot dioksit (NO2) için yasal hudut bedellerini düşürmeye yönelik planları bulunurken, Türkiye’de bu düzenlemelerin şimdi tam olarak yürürlüğe girmemiş olması dikkat caziptir.